być jednego zdania
  • Zdanie złożone z podrzędnym dopełnieniowym
    24.03.2020
    24.03.2020
    Szanowna Pani Profesor,
    mocno się zdziwiłem, kiedy przeczytałem niektóre tytuły rozdziałów w podręczniku do języka polskiego do klasy 7 dotyczące zdań złożonych podrzędnie. Otóż zostały one, moim zdaniem, sformułowane niepoprawnie, ponieważ brzmią następująco (tylko trzy przykłady):
    Zdania złożone z podrzędnym dopełnieniowym
    Zdania złożone z podrzędnym podmiotowym
    Zdania złożone z podrzędnym okolicznikowym.
    nie rozumiem w tej konstrukcji, co to jest „podrzędnym dopełnieniowym” etc. Powinno chyba być „z podrzędnym dopełnieniem” lub „zdanie złożone podrzędnie dopełnieniowe”.
    Serdecznie pozdrawiam
    Michał
  • jeden myślnik czy dwa?
    19.06.2013
    19.06.2013
    Chciałem zapytać o użycie myślnika, a konkretnie o to, kiedy przed tekstem ma stać pojedynczy myślnik, a kiedy tekst ma być otoczony myślnikami. Np. w takim zdaniu:
    Nowela opowiada o chorobie ojca i o lęku jego dzieci – Kacpra i Małgosi (–) o stan jego zdrowia.

    Albo:
    Biegł za nim myśliwy – jego sąsiad (–) oraz trzech chłopców.

    Czy w takich sytuacjach drugi myślnik jest obowiązkowy?
    Pozdrawiam
  • jeden z…
    15.01.2007
    15.01.2007
    Jeśli w filmie (książce) grupę głównych bohaterów stanowi kobieta i kilku mężczyzn, to jak powiedzieć o kobiecie:
    - jeden z bohaterów;
    - jedna z bohaterek;
    - jedna z bohaterów?
    Pierwsze sformułowanie sugeruje, że chodzi o mężczyznę, w drugim zgrzyta liczba mnoga bohaterek (bo jest tylko jedna), wreszcie w trzecim pojawia się co najmniej nietypowa, o ile wręcz nie niepoprawna jedna bohater. Jak wybrnąć z tej sytuacji, nie rezygnując z konstrukcji 1 z…?
  • Z tym przecinkiem nie wiadomo jak jest
    20.02.2013
    20.02.2013
    1. W Słowniku interpunkcyjnym J. Podrackiego i A. Gałązki znalazłem zdania: „Idzie diabli wiedzą dokąd”, „A z nami, diabeł jeden wie, co będzie” (s. 131). Jeśli dobrze zrozumiałem, autorzy traktują drugie zdanie jako zdanie złożone. Czy możliwe byłoby usunięcie przecinków w drugim zdaniu lubi wstawienie ich w pierwszym?
    2. Gdy autorzy mówią o swoim podręczniku, zawsze nazywają go Słowniczek (z dużej litery), a przecież na okładce widnieje Słownik. Czy taka praktyka jest prawidłowa?
  • Jeden projekt

    5.04.2022
    5.04.2022

    Szanowni Państwo,

    czy słowo jeden w zdaniu: Jeden projekt powinien obejmować swoim zakresem...., może być interpretowane jako każdy? Czy użycie słowa jeden nie wskazuje jednoznacznie na to, że pozostałe projekty, o których mowa w tekście, nie muszą (ale mogą) spełniać takich samych kryteriów?

    Pozdrawiam

    Małgorzata

  • Jeden z ludzi

    23.06.2021
    23.06.2021

    Czy można powiedzieć jeden z ludzi czy raczej powinno się mówić jedna z osób? Np. Jeden z najbogatszych ludzi kupił klub sportowy – to często używane stwierdzenie w mediach jakoś mnie razi i nie wiem, czemu.

  • Jeden z najstarszych
    20.03.2016
    20.03.2016
    Moja córka (6. klasa podstawówki) napisała w prezentacji: W basenie Morza Śródziemnego powstały jedne z najstarszych cywilizacji świata. Nauczyciel informatyki (sprawdzający prezentację od strony „komputerowej") orzekł, że taka forma jest (cytuję) „błędem językowym, bo nie może być jedna z najstarszych, bo najstarsza z definicji może być tylko jedna”. Czy miał rację? Przecież form typu jeden z największych używa się na co dzień.
  • To jeden (?), jedno (?) z najlepszych… lat (?), roków (?)
    19.12.2015
    19.12.2015
    Czy możliwe jest użycie staropolskiej liczby mnogiej słowa rok? Ostatnio w jednym z programów telewizyjnych zostało wypowiedziane zdanie, którego fragment brzmiał tak:
    To jeden z najlepszych roków.
    Z góry dziękuję za pomoc
  • Interpunkcja quasi-zdań podrzędnych
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    frapowała i nadal frapuje mnie uwaga 2 reguły [363]. Kiedy uznajemy, że zdanie jest rozwinięte, a kiedy „pozornie rozwinięte”? Z przykładów podanych w WSO wnioskowałbym, że już choćby dwa wyrazy świadczą o rozwinięciu. Zdaniem dr. Malinowskiego tak nie jest, o czym świadczą dwie porady zawierające w tytułach frazę „Zależy w jakim sensie”. Podobnie dr Wolański zaaprobował interpunkcję „nie wiem dlaczego tak” w odpowiedzi na jedno z moich pytań.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • jedno na k…, drugie na d…
    31.12.2014
    31.12.2014
    Dzień dobry!
    Zastanawiałem się ze znajomym nad słowem kutas. Traktuję to słowo jako wulgarne i nazywam je przekleństwem. Plasuję je pod tym względem choćby blisko słów rozpoczynających się od ch czy k pod względem wulgarności. Pochodzę z Małopolski. Znajomy jest z Dolnego Śląska i twierdzi, że traktowanie tego słowa w ten sposób to specyfika małopolska, a on nie byłby skłonny nazwać go przekleństwem i plasowałby go obok takich słów jak np. dupa. Czy ma rację? Pytanie jest poważne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego